wtorek

Uzbrojenie Armii Krajowej

1. Uzbrojenie po Wojsku Polskim z okresu oblężenia Warszawy w 1939 r.

Broń ta, przechowywana najczęściej w złych warunkach [zakopana w ziemi], została przedwcześnie zdeklasowana. Część tej broni nie nadawała się do użytku, część działała bardzo źle [częste zacięcia, niemożność strzelania ogniem ciągłym itp.] Pomimo to stanowiła uzbrojenie oddziałów bojowych, które wychodziły z założenia, że lepiej mieć taką broń niż żadną.

Ewidencyjny stan tej broni wiosną 1944 wynosił:


854 pistoletów + 25.330 naboi



3 karabiny przeciwpancerne + 1000 naboi


1.041 karabinów + 141.500 naboi


65 rkm + 80 skrzyń naboi


40 ckm + 40.700 naboi


3 działka przeciwpancerne


5 granatników + 80 pocisków


5.295 granatów ręcznych





2. Uzbrojenie wlasnej, konspiracyjnej produkcji:

Były to głównie granaty ręczne, pistolety maszynowe, miotacze ognia i przeciwczołgowe butelki zapalające. Już w maju 1940 produkcję granatów ręcznych rozpoczęła podziemna organizacja wcielona później do AK - "UNIA".

Do lipca 1944 wyprodukowano

około 115.000 granatów obronnych i zaczepnych ["Sidolka", "Filipinka"].


Produkcję polskich peemów STEN i "Błyskawica" podjęto w zimie 1943/1944 - gdy zawiodły zrzuty broni, zapowiadane w dużych ilościach na jesień 1943.


Do lipca 1944 w Warszawie wyprodukowano:


ok. 2000 "Błyskawic" i 650 STEN-ów, do których przywieziono z Radomia ok. 100.000 naboi.



W tym samym okresie wyprodukowano :

ok. 10.000 butelek zapalających,


ponad 200 miotaczy ognia i


kilkaset świec dymnych.


Ponadto każdy Obwód otrzymał kilka beczek benzyny.




3. Uzbrojenie ze zrzutów lotniczych.

To źródło [wbrew obietnicom] było bardzo skromne. Polska, mając największą Armię Podziemną w Europie otrzymała wielokrotnie mniej broni niż np. Francja.


1 V 1944 stany broni zrzutowej w Okręgu Warszawskim AK przedstawiały się następująco:

281 pistoletów Colt + 13.000 naboi


255 pistoletów maszynowych [w tym 223 STEN-ów] + 100.000 naboi


9 karabinów przeciwpancernych + 360 naboi


23 rkm BREN + 27.237 naboi


5 moździerzy


518 granatów ręcznych


307 granatów przeciwpancernych


550 min przeciwpiechotnych


118,5 kg plastyku [angielski materiał wybuchowy]



Samolotami RAF, które latały z Anglii i Włoch do Polski, wysłano w czterech kolejnych sezonach operacyjnych ok. 670 ton sprzętu bojowego, z czego w ręce AK dostało się 443 tony [resztę przejęli Niemcy].

Ta żałosna pomoc naszych tzw. "brytyjskich sprzymierzeńców" staje się jeszcze bledsza, gdy porównamy ją ze zrzutami wykonanymi przez RAF nad terytoriami innych państw


- Francja otrzymała 10485 ton,


- Jugosławia 76117 ton,


- Grecja 5796 ton... Itd, itp...


Pozostawiamy to bez komentarza...





4. Uzbrojenie z zakupów.

Głównymi dostawcami byli zdemoralizowani, wycofujący się przez Warszawę żołnierze Wehrmachtu, Węgrzy i żołnierze wschodnich formacji kolaboracyjnych. Zorganizowana akcja zakupów rozpoczęła się już w 1942, by osiągnąć najwyższe wyniki latem 1943. Zakupy te prowadzono do ostatnich godzin przed wybuchem Powstania Warszawskiego.

Ogółem uzyskano z tego źródła:

881 pistoletów różnych typów + 63.687 naboi


18 pistoletów maszynowych + 5.500 naboi


5 karabinów przeciwpancernych + 1600 naboi


424 karabiny + 78.130 naboi


13 rkm + 8.327 naboi


9 ckm + 16.000 naboi


2 moździerze + 20 pocisków


136 granatów ręcznych




5. Uzbrojenie zdobyczne.

Pochodziło z działań dywersyjnych wykonywanych w latach 1943-1944.

Z tego źródła uzyskano:

493 granaty ręczne


29 pistoletów + 1.645 naboi


6 pistoletów maszynowych + 1.600 naboi


30 karabinów + 800 naboi


1 ckm + 1.600 naboi


6. Uzbrojenie pochodzace z innych zrodel.

20 pistoletów + 149 naboi


4 karabiny + 210 naboi


10 granatów ręcznych




Straty w broni w Warszawie przed Godzina "W"


W przedstawionym powyżej stanie uzbrojenia zaszły duże zmiany [zwłaszcza w lipcu 1944] na niekorzyść warszawskiej AK.


Powodem zmniejszenia stanów posiadanej broni były:

- rozbicie przez policję niemiecką niektórych magazynów broni


- pierwotna decyzja KG AK, że w Warszawie powstania nie będzie


- wysyłanie w związku z tym dużych partii broni do okręgów wschodnich


- utrata dostępu do magazynów broni - ucieczka niektórych magazynierów



W skutek wykrywania broni i amunicji przez Niemców, pożarów magazynów i kradzieży utracono od stycznia do czerwca 1944:

149 pistoletów + 9.200 naboi


32 pistolety maszynowe + 13.000 naboi


136 karabinów + 22.446 naboi


14 rkm + 3.500 naboi


1 ckm + 2.900 naboi


739 granatów ręcznych



W dniu 7 VII 1944 szef uzbrojenia KG AK ppłk "Leśnik" na rozkaz Komendanta Głównego gen. "Bora" wysłał do okręgów wschodnich 900 pistoletów maszynowych STEN i "Błyskawica" wraz z dużą partią amunicji. W drugiej połowie lipca Niemcy zlikwidowali kilka magazynów amunicji - głównie na Mokotowie.

Przepadło ok. 78.000 granatów ręcznych i ok. 170 miotaczy ognia. W następstwie licznych aresztowań utracono kontakty z magazynami, w których utracono znaczne ilości pistoletów maszynowych. Niektórzy magazynierzy ukryli się w obawie wsypy i ujawnili... dopiero po wojnie [np. głośna sprawa wskazania przez b. magazyniera AK, magazynu na ul. Leszno - w marcu 1947, w czasie usuwania gruzów odkryto tam 678 szt. pistoletów maszynowych STEN i "Błyskawica" oraz 60.000 naboi w zamurowanym magazynie Okręgu].



Ostatecznie przed godziną "W" Okręg Warszawski AK dysponował następującym uzbrojeniem:


rodzaj broni Okręg magazyny "Dolina" "Baszta" "Radosław" razem
karabiny ok. 1500 - 704 270 100 2629
rkm 86 - 82 17 10 145
lkm i ckm 20 - 21 2 4 47
pm 212 100 55 90 200 657
karabiny ppanc i PIAT-y 18 - - 3 8 29
moździerze 6 - - - - 6
granatniki 8 - - 2 - 10
działka ppanc. 2 - - - - 2
miotacze ognia - 20 - 6 4 30
pistolety i rewolwery 2129 - 3000 - 137 380 300 3846
granaty ręczne 35 977 2000 794 2200 300 43 971
granaty ppanc. 216 90 - 60 40 416
materiał wybuchowy 1116 kg - - 150 kg - 1266 kg
butelki zapalające 10 000 - - 100 1000 12 000